Zmniejszenie obowiązków płatników w zakresie ZUS

W dniu 01 stycznia 2015r weszła w życie ustawa z dnia 7 listopada 2014r o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej. Jak przekonuje ustawodawca, jest ona „kontynuacją wcześniejszych działań legislacyjnych mających na  celu ułatwienie i uproszczenie regulacji prawnych dotyczących wykonywania działalności  gospodarczej  (w latach 2011 – 2013 weszły w życie trzy ustawy o charakterze  deregulacyjnym, w ramach których dokonano łącznie 284 zmiany w 109 ustawach).”

Zmiana dotyczy też ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej usus) i wynikających z niej obowiązków dla płatników składek. Otóż ustawodawca, działając pod dosyć nośnym hasłem ułatwienia prowadzenia biznesu, (1) zniósł obowiązek sprawdzania przez płatników prawidłowości danych przekazanych do ZUS oraz (2) zniósł obowiązek płatników składek dotyczący przekazywania informacji z raportów miesięcznych.

Ad. 1
I tak w ramach pierwszego udogodnienia zmiana polega na wykreśleniu z art. 41 ust. 7 usus, zgodnie z którym płatnik składek, do 30 kwietnia następnego roku, był zobowiązany dokonać sprawdzenia prawidłowości danych przekazanych do ZUS w imiennych raportach miesięcznych dotyczących danego roku kalendarzowego.

W związku z tym uchylony został również w art. 98 ust. 1 pkt 6a usus, który nakładał na płatnika składek sankcję karną za niestwierdzenie nieprawidłowości w uprzednio potwierdzonym imiennym raporcie miesięcznym w terminie określonym w ww. art. 41 ust. 7 (kara grzywny do 5000 zł).

W uzasadnieniu do projektu ustawy można przeczytać, iż zniesiony obowiązek był zbędnym obciążeniem administracyjnym płatników składek, bowiem w razie stwierdzenia nieprawidłowości płatnik we własnym zakresie jest zobowiązany, na podstawie art. 41 ust. 6 usus, do złożenia raportu korygującego. Mało tego taki obowiązek powstaje również wyniku otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez ZUS lub zakwestionowania przez samego ubezpieczonego danych zawartych w raporcie miesięcznym.

Ponadto w uzasadnienia do ustawy można nadto przeczytać, że:

Ze względu na fakt, iż termin, o którym mowa w art. 41 ust. 7 ustawy o sus, jest terminem instrukcyjnym, jego przekroczenie nie rodzi dla płatnika oraz ubezpieczonego żadnych negatywnych skutków, w szczególności nie uniemożliwia złożenia kolejnej korekty w późniejszym czasie. Z przeprowadzonych przez ZUS badań wynika, że liczba płatników składek, którzy złożyli korekty dokumentów za rok 2010 po 30 kwietnia 2011 r. wyniosła 97,5 tys., a złożyli oni łącznie blisko 410 tys. dokumentów ubezpieczeniowych, z czego 50 tys. na wezwanie ZUS. Równocześnie w roku 2011 wpłynęło do ZUS łącznie 1 079,2 mln dokumentów korygujących, za okresy od stycznia 1999 r.4) Powyższe dane wskazują, że obowiązek wynikający z przepisu art. 41 ust. 7 ustawy o sus nie wpływa na ustabilizowanie stanu rozliczeń na kontach płatników składek oraz na kontach ubezpieczonych.

Ad. 2
Z kolei drugie ułatwienie polega na zmianie art. 41 ust. 10 usus w ten sposób, że obecnie płatnik składek, który opłaca za ubezpieczonych tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne, zwolniony został z obowiązku przekazywania ubezpieczonym informacji z raportów miesięcznych w tym zakresie.

Jednocześnie dodany został w art. 41 ust. 10a usus, który przewiduje możliwość wnioskowania przez ubezpieczonego o wystawienie informacji z raportów miesięcznych, nie częściej jednak niż raz na miesiąc za miesiąc poprzedni, z wyłączeniem przypadków pobierania składek z emerytur i rent.

Powyższe nie wymaga większego komentarza więc przytaczam tylko część uzasadnienia do rzeczowej noweli:

Utrzymanie przedmiotowego obowiązku (dawny art. 41 ust. 10 usus) wydaje się nie mieć uzasadnienia, szczególnie w kontekście wprowadzenia od dnia 1 stycznia 2013 r. systemu elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorcy (tzw. eWUŚ). Umożliwia ona natychmiastowe potwierdzenie prawa do świadczeń finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

(…) emeryci i renciści posiadają legitymację uprawniającą do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej (dodany art. 41 ust. 10a).

Moje teraz pytanie: jaki to będzie miało wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej gospodarczej lub jej rozpoczęcie? Mam co do tego wątpliwości… A Ty co na ten temat sądzisz? Może masz jakieś bardziej istotne propozycje zmian, które ułatwiłyby Ci prowadzenie biznesu. Niekoniecznie muszą być tak hucznie nazwane. Ważne aby pozwoliły się skupić nad tym co umiesz najbardziej, czyli zarabianie pieniędzy. Jak tak, to śmiało pisz w komentarzach lub w mailach.

Na koniec małe pocieszenie – jeżeli podobnie jak ja masz obiekcje co do wprowadzonych ułatwień to jesteś podobnego zdania co Sąd Najwyższy, który zaopiniował je w następujący sposób: “Zmiany w usus nie nasuwają zastrzeżeń prawnych ale dyskusyjna jest skuteczność tych zmian jako środka ułatwiania działalności gospodarczej.”