Termin do wniesienia odwołania od decyzji ZUS

Generalną zasadą jest, że odwołanie od decyzji organu rentowego wnosi się w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Dotrzymanie tego terminu uzależnia przyjęcie do rozpoznania wniesionego odwołania. W przypadku jego przekroczenia sąd odrzuca odwołanie. Czyli innymi słowy w ogóle nie przystępuje do jego merytorycznego rozpoznania.

Wyjątkowo, gdyby przekroczenie terminu nie było nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, sąd przystąpi do jego rozpoznania. Ubezpieczony zdając sobie sprawę, że składa odwołanie po terminie może złożyć osobny wniosek, choć przyjmuje się, że nie jest to warunek konieczny. Niezbędne jest jednak wskazanie okoliczności usprawiedliwiających przekroczenie terminu, bowiem sąd nie ma obowiązku ustalania z urzędu przyczyn wniesienia odwołania po terminie. Jednak ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne i czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest pozostawiona uznaniu sądu. Takie stanowisko, skądinąd słuszne, prezentowane jest w orzecznictwie Sądu Najwyższego (np. wyrok SN z dnia 21.03.2006r, sygn. akt III UK 168/05).

Dla przykładu wniesienie odwołania po upływie 18 miesięcy od dnia doręczenia odpisu decyzji jest nadmiernie spóźnione i uzasadnia jego odrzucenie, jak również wniesienie odwołania z kilkumiesięcznym opóźnieniem  jest nadmiernym przekroczeniem terminu, jeżeli ubezpieczony został należycie pouczony o trybie i terminie zaskarżenia decyzji organu rentowego.

Należy o powyższym bezwzględnie pamiętać i najlepiej zapisywać sobie termin odbioru odpisu decyzji, albowiem w razie odrzucenia odwołania z przyczyn wniesienia go po terminie ubezpieczonemu nie przysługuje wniosek o przywrócenie terminu.

Niemniej odstępstwem od powyższej zasady jest sytuacja, w której organ rentowy nie wydał decyzji w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia w sposób przepisany. Jest to tzw. bezczynność organu rentowego. Wówczas odwołanie można wnieść w każdym czasie po upływie tego terminu. Oznacza to, że w tym przypadku – na zasadzie wyjątku – istnieje możliwość wniesienia odwołania, mimo braku decyzji organu rentowego, a taką sytuacje traktuje się jakby decyzja organu rentowego była odmowna.

Ale uwaga na sytuację, gdy organ rentowy wydał i wykonał decyzją, a jedynie jej nie doręczył ubezpieczonemu. Wtedy wniesione odwołanie również podlega odrzuceniu.