Komu i na jakich zasadach przysługuje renta rodzinna?

Tym razem z wpisu dowiesz się komu i na jakich zasadach przysługuje renta rodzinna. Wielokrotnie bowiem w trakcie pracy spotykam się z tego rodzaju pytaniami. Temat jest jednak dosyć rozległy, to też poniższy wpis nie mógł bardziej kompaktowy. Mimo to zachęcam do przeczytania całości 🙂

Po kim przysługuje renta rodzinna?

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny zmarłego ubezpieczonego, który w chwili śmierci miał ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy albo spełniał warunki do uzyskania jednego z tych świadczeń (emerytury albo renty). Nadto renta rodzinna przysługuje także po zmarłym ubezpieczonym, który miał ustalone prawo do emerytury pomostowej, pobierał zasiłek przedemerytalny albo świadczenie przedemerytalne, pobierał nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Komu przysługuje renta rodzinna?

Rentę rodzinną otrzymać mogą dzieci własne ubezpieczonego, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione. Renta przysługuje bez wyjątku do ukończenia 16 roku życia. W przypadku kontynuowania nauki w szkole renta może być wypłacana nadal do 25 roku życia. Ukończenie 25 roku życia pozbawia dziecko prawa do renty rodzinnej nawet pomimo nie zakończenia edukacji, wyjątek stanowią studia w szkole wyższej – w przypadku kontynuowania nauki na ostatnim roku renta przedłuża się do zakończenia tego roku pomimo ukończenia 25 lat. Prawo do renty rodzinnej przysługuje dziecku bez względu na wiek, wtedy gdy dziecko zostało uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy przed 16 rokiem życia lub w czasie nauki w szkole, przed ukończeniem 25 lat.

Prawo do renty rodzinnej mają także wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, jeżeli spełniają takie warunki jak dzieci własne i zostały przyjęte na wychowanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku, a ponadto nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją – jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

Prawo do renty rodzinnej przysługuje także wdowie jeśli w chwili śmierci męża ukończyła 50 lat albo była niezdolna do pracy albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyły 16 lat, a jeżeli uczą się – 18 lat życia lub są całkowicie niezdolne do pracy. Prawo to przysługuje także, gdy wdowa spełni warunek dotyczący wieku, niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci męża albo od zaprzestania wychowywania dzieci o których pisałem powyżej. Wdowa, która nie spełnia powyższych warunków wymaganych do przyznania renty rodzinnej i nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania ma prawo do okresowej renty rodzinnej przez okres jednego roku od dnia śmierci męża albo przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od śmierci męża.

Renta rodzinna przysługuje także małżonce rozwiedzionej oraz wdowie nie pozostającej z ubezpieczonym we wspólności małżeńskiej (np. w separacji) na zasadach właściwych dla wdowy o ile miała prawo do alimentów ze strony zmarłego stwierdzone wyrokiem albo ugodą sądową. Jeśli małżonka rozwiedziona albo wdowa w separacji nie dysponuje takim wyrokiem lub ugodą sądową powinna wykazać, że pomiędzy małżonkami (ex-małżonkami) istniał obowiązek alimentacyjny z mocy prawa oraz, że obowiązek ten był skonkretyzowany w drodze umowy albo był faktycznie realizowany. Takie same zasady jak do wdowy/małżonki rozwiedzionej stosuje się do wdowca, małżonka rozwiedzionego.

Renta rodzinna przysługuje również rodzicom pod warunkiem, że zmarły ubezpieczony bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania albo spełniają oni warunki takie jak wdowa tj. dotyczące wieku, niezdolności do pracy, wychowywania dzieci zmarłego ubezpieczonego.

Jaka jest wysokość renty rodzinnej?

Ważne jest, że mimo, iż katalog uprawnionych jest szeroki, to wszystkim uprawnionym przysługuje jedna renta rodzinna, która ewentualnie podlega podziałowi.

Wysokość renty rodzinnej wynosi dla jednej osoby uprawnionej 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu oraz odpowiednio: dla dwóch osób uprawnionych 90% i dla trzech i więcej osób uprawnionych 95%.