W ostatnich wpisach (TU i TU) przybliżyłem Ci kiedy ZUS zaczyna mieć wątpliwości czy faktycznie prowadzisz firmę i jak wygląda postępowanie wyjaśniające (inaczej kontrola ZUS). Tym razem więc postaram się odpowiedzieć na pytanie kiedy Twoja działalność jest działalnością gospodarczą. Niektóre kwestie mogą Cię zaskoczyć, bo nie sądzę, żebyś w trakcie zdobywania nowych klientów lub omawiania kolejnych umów zastanawiał się czy to co robisz będzie już prowadzeniem firmy, czy też jeszcze nie. A już na pewno będziesz zszokowany jeśli o charakter podejmowanych działań zapyta ZUS, sugerując pośrednio, że owe działania podejmowałeś, ale nie w zakresie prowadzonej firmy. I tym większy będzie to szok jeśli będzie to dotyczyło wielu lat wstecz.

Jakie więc cechy powinna mieć Twoja działalność aby była działalnością gospodarczą?

W skrócie musi cechować się:

• zarobkowością,
• zorganizowaniem i
• ciągłością.

ZUS kwestionuje zwykle przesłankę zarobkowości albo ciągłości. Finalnie stwierdzając w decyzji o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym, że działalność gospodarcza nie była prowadzona. W uzasadnieniu decyzji można wówczas przeczytać, że formalne utrzymywanie firmy albo nawet jej założenie miało na celu li tylko uzyskanie wysokich świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Wobec tego, abyś mógł się skutecznie bronić warto wiedzieć jak ustawodawca rozumie przesłankę zarobkowości i ciągłości. Przy czym w niniejszym wpisie przybliżę jedną z nich, a to przesłankę zarobkowości.

I tak, wbrew potocznemu znaczeniu zarobkowość w świetle prawnym nieoznacza wcale nie ponoszenia strat. Inaczej, generowanie strat nie przekreśla cechy zarobkowości działalności gospodarczej, jak często przekonuje ZUS. Zarobkowość jest zatem dążeniem do potencjalnego zysku, ale nigdy nie jest odgórnie przypisany. Często od otwarcia firmy do uzyskania pierwszego zyskownego miesiąca, nie mówiąc już o całym roku, upływa mnóstwo czasu. Wszak, na finanse firmy składają się także koszty, które zwłaszcza na początku mogą znacząco przekraczać przychody. Choćby z racji inwestowania w rozwój firmy.

Czy jednak zawsze przewaga kosztów jest bezpieczna?

Okazuje się, że nie. Zwłaszcza gdy z góry założonym kosztem jest opłacanie (wysokich) składek, które dodatkowo nie znajdują potwierdzenia w zyskach. Wówczas przesłanka zarobkowości może zostać uznana za niewykazaną. Zatem, gdybyś założył działalność tylko po to by opłacać wysokie składki na ubezpieczenie chorobowe i korzystać z zasiłku, to może z tego powodu powstać problem.

Powinieneś więc przemyśleć, czy w razie czego będziesz potrafił udowodnić, że w momencie gdy podstawa wymiaru składek wzrosła do wysokości np. 250 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, to było to uzasadnione i ekonomicznie możliwe.

Z drugiej strony, pewnie pomyślisz, że zadeklarowanie podstawy wymiaru składek nawet na maksymalnym poziomie 250 % stanowi Twoje uprawnienie. I tak, będziesz miał rację. Napiszę nawet więcej – co do zasady nie jest to działaniem ani nagannym, ani sprzecznym z prawem. Nie mniej jednak obawiam się, że bazowanie tylko na tego rodzaju oświadczeniach może nie wystarczyć…

Ciąg dalszy nastąpi 🙂