ZUS odmawia uchylenia decyzji w sprawie emerytur kobiet z 1953r

Tagged , , , , , , , , , , ,

W ostatnich dniach otrzymałem sporą ilość wiadomości o tym, że ZUS odmawia ponownego przeliczenia wysokości emerytur z pominięciem art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej uer).

Na uzasadnienie ZUS podaję, że od doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło 5 lat.

Przypominam, że powyższe wiąże się z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019r, sygn. akt P 20/16, w którym Trybunał orzekł, iż sposób obliczenia (zaniżenia) emerytury właściwej kobiet urodzonych w 1953 r., które skorzystały z emerytury wcześniejszej po myśli art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z FUS był niezgodny z Konstytucją.

Sprawa dotyczy zatem kobiet (ok 140 tys osób) urodzonych w 1953 r., które przed dniem 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 uer.

Wobec rozstrzygnięć ZUS wyjaśniam jakie skutki powyższego wyroku przewiduje sam Trybunał Konstytucyjny.

Przede wszystkim skutkiem wyroku TK jest prawo wznowienia postępowania z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji dla wszystkich kobiet objętych zakresem orzeczenia Trybunału. W uzasadnieniu swojego wyroku Trybunał pisze:

„Przepis ten otwiera drogę do sanacji konstytucyjności sytuacji prawnych, w których zastosowanie art. 25 ust. 1b EmRentyFUSU wywołało konsekwencje zakwestionowane przez Trybunał. Z powszechnego charakteru wyroków TK, o którym mowa w art. 190 ust. 1 Konstytucji i utraty mocy obowiązującej zaskarżonego przepisu (art. 190 ust. 3 Konstytucji), wynika, że możliwość rozstrzygnięcia sprawy z pominięciem derogowanego przepisu odnosi się zasadniczo do wszystkich spraw, w których niekonstytucyjny przepis był podstawą orzeczenia o prawach osób uprawnionych, bez względu na to, kto i w jakim trybie zwrócił się do Trybunału z odpowiednim żądaniem.”

Dalej Trybunał wyjaśnia rozumienie pojęcia „wznowienia postępowania”, co może mieć istotne znaczenie dla rozpoznania odwołań od decyzji odmownych ZUS, a to:

„Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie TK, pojęcie „wznowienia postępowania”, o którym mowa w art. 190 ust. 4 Konstytucji ma szersze znaczenie niż pojęcie „wznowienia” w sensie technicznym, przewidziane w odpowiednich procedurach regulowanych w ustawach i obejmuje wszelkie instrumenty proceduralne stojące do dyspozycji stron, organów i sądów, wykorzystanie których umożliwia przywrócenie stanu konstytucyjności orzeczeń” (zob. np. postanowienie z 14 kwietnia 2004 r., sygn. SK 32/01, OTK ZU nr 4/A/2004, poz. 35).”

W świetle wyroku TK wznowienie postępowania może być zrealizowane w dwojakim trybie, tj:

1

Osobom, które odwołały się od decyzji ZUS o przyznaniu emerytury z uwzględnieniem art. 25 ust. 1b uer i postępowanie sądowe zakończyło się wydaniem wyroku przez sądy pracy i ubezpieczeń społecznych przysługuje wznowienie na podstawie art. 401(1) Kodeksu postępowania cywilnego.

Dodatkowe informacje dotyczące skargi:

  • skarga o wznowienie powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia,
  • do wznowienia postępowania właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów różnych instancji, właściwy jest sąd instancji wyższej (inaczej: skargę kieruje się bezpośrednio do sądu),
  • skargę wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego – termin upływa 21.06.2019r.

2

Osobom, które nie odwołały się od decyzji ZUS o przyznaniu emerytury z uwzględnieniem art. 25 ust. 1b uer przysługuje wznowienie postępowania na podstawie art. 145a Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 124 uer.

Dodatkowe informacje dotyczące skargi:

  • skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego – termin upłynął w dniu 23.04.2019r (tego sposobu wznowienia dotyczą obecne odmowy ZUS),
  • wznowienie postępowania następuje tylko na żądanie strony,
  • podanie o wznowienie postępowania wnosi się do ZUS.

Trybunał Konstytucyjny wskazuje, że powyższe przepisy dotyczące wznowienia postępowania nie uwzględniają specyficznej sytuacji związanej z obowiązkiem sanacji konstytucyjności w sprawach dotyczących emerytur kobiet z 1953r.

W uzasadnieniu wyroku TK dokładnie można przeczytać, że:

„Pozostawiają (powyższe przepisy) tym samym znaczny margines dowolności organom i sądom w ocenie i rozstrzygnięciu następstw wyroku TK w konkretnych wypadkach. W celu zagwarantowania jednolitych zasad zawrotu świadczeń należnych uprawnionym ustawodawca powinien wprowadzić odpowiednie regulacje w tym zakresie. Trybunał pragnie jednocześnie podkreślić, że niewydanie takiej regulacji przez ustawodawcę nie zamyka drogi do wznowienia postępowania. Oznacza to również, że do czasu wydania takiej regulacji osoby uprawnione mogą występować z wnioskami o wznowienie postępowania.”

Trybunał Konstytucyjny sugeruje więc ustawodawcy wprowadzenie zmian w przepisach, a z drugiej strony, przewidując ew. opieszałość w tym zakresie ustawodawcy, zachęca wszystkich uprawnionych do występowania z wnioskami o wznowienie postępowania.

Mało tego, z tego wynika, że Trybunał zachęca również do składania odwołań od odmownych decyzji ZUS (inaczej: decyzji o odmowie uchylenia decyzji ZUS).

Podsumowując – Warto odwoływać się od decyzji ZUS !

Podobne artykuły: